Bệnh đau dây thần kinh tọa là gì? Triệu chứng và cách điều trị
Đau dây thần kinh tọa là bệnh học khá phổ biến mà ai cũng phải gặp ít nhất 1 lần trong đời. Tình trạng bệnh này thường xuất hiện ở độ tuổi trên 30 nhưng ngoài 20 cũng có thể mắc phải. Cùng tìm hiểu cụ thể xem đau dây thần kinh tọa là gì? Tại sao lại có tình trạng này, triệu chứng và cách điều trị như thế nào trong bài viết sau nhé!
Nội dung chính trong bài
Khái niệm đau dây thần kinh tọa
Đau thần kinh tọa khá phổ biến và nó xuất hiện ở rất nhiều người, đặc biệt trong độ tuổi lao động. Đau dây thần kinh tọa bệnh học nội khoa là bệnh có tỉ lệ người mắc cao thứ 2 sau viêm khớp dạng thấp cần phải được điều trị sớm. Vậy đau thần kinh tọa trong tiếng Anh là gì, trong y học cổ truyền gọi là gì, chúng tôi sẽ giải thích ngắn gọn như sau:
Đau dây thần kinh tọa là gì?
Đau thần kinh tọa trong tiếng Anh được gọi là Sciatica và trong y học cổ truyền được gọi là tọa thống phong. Đau dây thần kinh tọa là hội chứng gây đau toàn bộ hệ thống dây thần kinh từ phần lưng dưới dọc xuống chân. Đau hầu như xuất hiện ở một bên thân nhưng cũng có thể vì một số nguyên nhân khác mà đau ở cả 2 bên.
Ai cũng có thể bị đau thần kinh tọa nhưng phần lớn thường gặp ở người cao tuổi, người bị tiểu đường lâu năm và người béo phì. Để hạn chế khả năng mắc bệnh, bạn cần giảm thiểu các yếu tố tạo nên nguy cơ. Vậy tại sao bị đau thần kinh tọa? Chúng ta cùng tìm hiểu ở phần tiếp của bài viết
Tại sao bị đau dây thần kinh tọa?
Đau dây thần kinh tọa là khi dây thần kinh bị kích ứng gây đau từ nhẹ đến nặng. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng bệnh này nhưng chủ yếu là những tổn thương ở cột sống thắt lưng.
Các nguyên nhân dẫn đến đau thần kinh tọa:
- Theo thống kê về các nguyên nhân gây tình trạng đau này thì có đến 80% trường hợp là do bệnh lý đĩa đệm chèn ép vào rễ dây thần kinh tọa. Đĩa đệm có nhiệm vụ giảm sốc cho cột sống nhưng trong một số trường hợp nó có thể thoát vị trí đó và đè lên dây thần kinh gây đau nhức
- Một số nguyên nhân khác bao gồm: viêm khớp thoái hóa,hẹp ống sống, hẹp tủy sống,..
- Các nguyên nhân hiếm gặp hơn là dây thần kinh tọa bị chèn bởi khối u, cơ, bị chảy máu trong, nhiễm trùng và biến chứng từ chấn thương như gãy xương chậu.
Triệu chứng bị đau dây thần kinh tọa
Để xác định bản thân có gặp phải tình trạng này không thì chúng ta phải phát hiện ra các triệu chứng. Vậy đau dây thần kinh tọa là đau ở đâu và triệu chứng bị đau dây thần kinh tọa thường bao gồm những gì?
- Đau dọc đường đi của dây thần kinh tọa, từ thắt lưng lan xuống dưới chân, có thể từ mặt ngoài đùi, mặt trước cẳng chân, mắt cá ngoài và thậm chí đến các ngón chân. Tùy vào vị trí tổn thương mà có biểu hiện lâm sàng khác nhau.
- Cụ thể hơn là cảm giác bị đau, nóng rát, tê cứng, mỏi cơ hoặc yếu, ngứa râm ran từ thắt lưng xuống mông hoặc các vị trí ở chân kể trên.
- Tình trạng nặng hơn đó là khi đi lại, cúi người, ngồi lâu, ho, hắt hơi đau hơn khi nằm.
- Không được phát hiện và điều trị sớm thì có thể làm thay đổi dáng đi (tập tễnh, bên cao bên thấp,..).
- Người bệnh gặp khó khăn trong việc cúi gập người, nâng vác đồ nặng,..
- Khi rễ thần kinh bị tổn thương thì sẽ có triệu chứng giảm nhiệt cơ thể, khả năng tiết mồ hôi giảm, mất cảm giác chi dưới, mất kiểm soát đại tiểu tiện,..
- Đau thần kinh tọa nghiêm trọng có thể khiến việc đi lại khó khăn, thậm chí không đi lại được.
Đau dây thần kinh tọa có tự hết được không?
Theo các bác sĩ chuyên khoa thì đây là do sự lão hóa của cơ thể là chính. Vì thế, câu hỏi nhiều người đang tự thắc mắc là “Đau thần kinh tọa có tự hết được không?” thì câu trả lời là KHÔNG.
Giải thích cho câu trả lời trên của chúng tôi đó là: Đau thần kinh tọa không phải là một bệnh riêng biệt mà là triệu chứng của các căn bệnh khác. Do đó khi nguyên nhân gây bệnh còn thì bệnh đau dây thần kinh tọa không tự hết được. Nếu như được phát hiện và chữa trị kịp thời thì bệnh sẽ hoàn toàn biến mất sau 4 – 8 tuần.
Vậy đau dây thần kinh tọa phải làm sao? Các bạn hãy theo dõi phần tiếp theo để hiểu rõ hơn về cách chữa trị của tình trạng này.
Đau dây thần kinh tọa và cách chữa trị
Điều trị đau thần kinh tọa phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ đau của người bệnh. Đâu thần kinh tọa tổn tại ở 2 dạng là Thần kinh tọa cấp tính và thần kinh tọa mãn tính. Với mỗi trường hợp sẽ có cách điều trị khác nhau.
Điều trị đau thần kinh tọa cấp tính
Hầu hết các trường hợp đau dây thần kinh tọa cấp tính, bệnh nhân có thể sử dụng các biện pháp tự điều trị, chăm sóc bao gồm:
- Thuốc giảm đau
- Các phương pháp điều trị theo dân gian
- Các bài tập thể dục như đi bộ, yoga,…
- Chườm nóng hoặc lạnh để giúp giảm đau
- Dùng thuốc kháng sinh mạnh hơn có chứa narcotic trong thời gian ngắn nếu như đau dữ dội. Đồng thời phải xoa bóp nóng lạnh xen kẽ để giảm nhức cơ và đau buốt. Mỗi loại thuốc sẽ có thể gây tác dụng phụ. Chẳng hạn, thuốc kháng viêm không steroid có thể gây ảnh hưởng dạ dày như rối loạn, loét dạ dày, chóng mặt. Thuốc giãn cơ có thể gây uể oải, chóng mặt, phát ban.
Các loại thuốc kháng sinh, đặc biệt liều mạnh nên được hỏi ý kiến bác sĩ kỹ trước khi sử dụng vì không phải các loại đều phù hợp với mỗi người.
Điều trị đau thần kinh tọa mãn tính
Điều trị thần kinh tọa mãn tính sẽ khó khăn và mất nhiều thời gian hơn. Nó còn liên quan đến việc kết hợp giữa các biện pháp trong điều trị.
Vật lý trị liệu:
- Châm cứu bấm huyệt
- Thuốc chữa bệnh: Tân dược hoặc thuốc Nam.
Có thể tham khảo bài thuốc Nam chữa đau thần kinh tọa an toàn, không tác dụng phụ như sau:
Bài thuốc cỏ xước: Mua cỏ xước về rửa sạch, phơi khô rồi sắc uống ngay trong ngày.
Công thức chữa bằng sữa tỏi: Giã nát 5 tép tỏi trộn với 500ml sữa tươi không đường và 250ml nước lọc. Đun sôi hỗn hợp rồi cho thêm 3 thìa bột nghệ. Mỗi ngày dùng 200ml sau bữa tối.
Bệnh án đau dây thần kinh tọa trong y học cổ truyền (yhct)
Nhiều người chữa đau dây thần kinh tọa theo phương pháp Tây y nhưng không hiệu quả nên chuyển qua Đông y để có kết quả nhanh chóng và hiệu quả hơn. Về bệnh án đau thần kinh tọa trong yhct có các bước chủ yếu như: Thăm khám – Chẩn đoán – Tiên lượng và điều trị:
Thăm khám
Thăm khám trong Đông y gồm 4 bước là: Vọng (quan sát) – Văn (nghe, ngửi) – Vấn (hỏi) – Thiết (sờ, nắn). Đối với tình trạng đau dây thần kinh tọa sẽ được thăm khám từng bước như sau:
Vọng:
- Sắc mặt tươi tỉnh, linh hoạt, môi hồng nhuận
- Chất lưỡi màu hồng nhạt, rêu lưỡi mỏng và ướt, không có dấu răng…
- Cơ thể bình thường, chân tay không bị run, cơ bắp không bị teo.
- Không cáu gắt, thái độ bình thường
Văn:
- Tiếng nói to, rõ ràng, có lực
- Không bị khó thở, thở bình thường.
- Không có tiếng khò khè phát ra khi thở
- Không bị ho, nấc hoặc buồn nôn.
Vấn:
- Ăn uống bình thường, ngon miệng.
- Không bị nóng trong người, không sợ bị nóng hoặc lạnh.
- Nước tiểu bình thường, không bị bí tiểu, tiểu nhiều về đêm.
- Không bị đau đầu, hoa mắt, chóng mặt hoặc ù tai.
- Đau âm ỉ vùng thắt lưng bên trái, cơn đau kéo xuống bắp đùi và cẳng chân
- Không đi lại được bằng gót chân, cơn đau xuất hiện khi vận động, khi trời trở lạnh và khi về đêm.
Thiết:
- Mạch bình thường, không bị nhanh cũng không quá chậm
- Bụng không bị đau, không bị sưng cục.
Chẩn đoán
Bệnh nhân nam – anh Ngô Văn N 50 tuổi, nhập viện vì đau khu vực thắt lưng bên trái lan xuống bắp đùi và chân. Sau quá trình vọng, văn, vấn, thiết được chẩn đoán nhu sau:
Bệnh danh: Tọa cốt phong (đau thần kinh tọa)
Bát cương: Biểu thực hàn
Tạng phủ, kinh lạc: Kinh túc thiếu Dương Đởm
Nguyên nhân: Đau bên trong khu vực xương cột sống sau ảnh hưởng thắt lưng.
Phương án: Giải phong hàn, hành khí, bồi bổ gan thận, tăng cường gân cốt.
Tiên lượng và điều trị
- Phương hướng điều trị chủ yếu: Khai thông khí huyết, kinh mạch, thông phong tán hàn.
- Liệu pháp điều trị lựa chọn là xoa bóp bấm huyệt.
Cách phòng ngừa đau dây thần kinh tọa
Để tránh tình trạng đau dây thần kinh tọa sớm gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh, các bạn nên chủ động phòng bệnh bằng cách:
- Nên tập các bài tập nhẹ nhàng, dẻo dai, không gắng sức.
- Các động tác sinh hoạt, lao động hành ngày phải vừa sức, đảm bảo đúng tư thế khi đứng, ngồi, mang vác, nhặt nhấc vật nặng,…
Bài viết trên chúng tôi đã giúp các bạn tìm hiểu chi tiết về tình trạng đau dây thần kinh tọa từ nguyên nhân cho đến cách phòng và điều trị. Với những chia sẻ trên hy vọng giúp các bạn bảo vệ sức khỏe hơn và phát hiện, chữa trị bệnh kịp thời.
Nguồn: Zbone.com.vn
Tham khảo: https://vi.wikipedia.org/wiki/Đau_thần_kinh_tọa