Thoái hóa cột sống là bệnh gì? Nguyên nhân do đâu, cách điều trị như thế nào?

Thoái hóa cột sống là một bệnh lý vô cùng phổ biến hiện nay. Theo thống kê, có tới 80% những người trong độ tuổi trung và cao tuổi mắc bệnh lý này. Vì mức độ phổ biến và nguy cơ mắc phải của căn bệnh này cao như vậy nên bạn cũng có thể nằm trong 80% đã và có nguy cơ vướng phải căn bệnh đầy khó chịu này.

Vậy, triệu chứng lâm sàng, nguyên nhân gây bệnh và cách điều trị căn bệnh thoái hóa cột sống là gì?

Thoái hóa cột sống là bệnh gì?

Thoái hóa cột sống là một loại bệnh lý xương khớp. Thoái hóa cột sống tiếng anh là gì thì trong tiếng anh bệnh lý này có nghĩa là Degenerative Disk Disease hoặc Degenerative Disc Disease (Tham khảo: https://vi.wikipedia.org/wiki/Thoái_hóa_cột_sống). Quá trình thoái hóa này có thể diễn ra ở vị trí đốt sống thắt lưng hoặc đốt sống cổ. 

Bản thân hiện tượng này là tình trạng cột sống sẽ mất dần cấu trúc và chức năng. Người bệnh sẽ phải chịu những cơn đau nhức vô cùng khó chịu, đau đớn.

Thoái hóa cột sống triệu chứng như thế nào?

Như đã nói, bệnh thoái hóa cột sống có hai vị trí phổ biến là: thoái hóa cột sống thắt lưng và thoái hóa đốt sống cổ. Tại mỗi vị trí, các dấu hiệu và triệu chứng bệnh sẽ có sự khác nhau nhất định.

Thoái hóa cột sống lưng (thắt lưng)

Thoái hóa cột sống thắt lưng là gì thì đây là tình trạng người bệnh bị thoái hóa tại vị trí thắt lưng với các dấu hiệu bệnh điển hình:

– Các cơn đau cấp tính: Người bệnh có hiện tượng bị đau buốt tại vị trí thắt lưng; đôi khi đau cả hai phần thắt lưng nhưng thường không có dấu hiệu lan xuống bên dưới (đùi, gối). Thường thì những cơn đau này sẽ đến sau khi người bệnh hoạt động mạnh một cách đột ngột. Những cơn đau cấp tính thường có thời gian kéo dài dưới 4 tháng.

– Các cơn đau mãn tính: dấu hiệu thoái hóa cột sống lưng mãn tính thường là những cơn đau âm ỉ tại khu vực thắt lưng. Đau thường không lan ra diện rộng và có xu hướng sẽ giảm đi khi cơ thể được nghỉ ngơi. Nếu phát hiện thoái hóa cột sống thắt lưng điều trị không kịp thời có thể gây nên tình trạng cong vẹo cột sống.

– Người bệnh gặp một số hạn chế về vận động và thường bị đau đớn khi thực hiện: cúi lưng, ngửa người, lấy đồ vươn người…

– Khi ngủ dậy cảm thấy phần cơ ở lưng bị cứng và tình trạng này sẽ giảm đi khi cơ thể vận động.

– Rễ thần kinh có hiện tượng bị đau do bị chèn ép ống dây thần kinh sống. Nó cũng có thể đau lan truyền theo dây thần kinh đùi.

– Người bệnh có cảm giác cơ thể mệt mỏi, vận động khó khăn và chán ăn, thỉnh thoảng bị tê bì…

Thoái hóa cột sống cổ

– Đau khu vực gáy, đôi khi cơn đau có hiện tượng lan xuống vai, cánh tay, các ngón tay.

– Các hoạt động bình thường như: xoay cổ, cúi đầu, ngửa cổ… gặp khó khăn.

– Thỉnh thoảng, người bệnh sẽ có cảm giác nhức đầu. Các cơn đau nhức có xu hướng lan từ vùng trán lan sáng thái dương, hốc mắt; tuy nhiên tuyệt đối không có các dấu hiệu thần kinh.

– Người bệnh ù tai, chóng mặt, mắt mờ, nuốt khó khăn. Đây cũng được gọi là hội chứng giao cảm cổ Barré  Liéou.

– Trong một số trường hợp hiếm, người bệnh bị gai phần xương chèn ép vào vị trí phần trước tủy và gây liệt nửa người. Với những người bị hiện tượng thoái hóa cột sống lưng thì thường không gặp vấn đề như vậy.

Đối tượng có nguy cơ mắc bệnh thoái hóa cột sống

Trong cuộc sống hàng ngày, có những công việc, những thói quen, nghề nghiệp có thể khiến cho một người dễ mắc bệnh thoái hóa cột sống:

– Những người làm văn phòng, phải làm 1 công việc lặp đi lặp lại nhiều lần.

– Những người thừa cân, béo phì.

– Người đã từng bị chấn thương cột sống.

– Những người thường xuyên lo lắng, mất cân bằng trong cuộc sống….

Nguyên nhân gây thoái hóa cột sống do đâu?

Có nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên các dấu hiệu thoái hóa cột sống lưng và cổ. Bên cạnh vấn đề tuổi tác, lão hóa thì có rất nhiều nguyên nhân chủ quan và khách quan khác.

Lão hóa

– Đây được xét là nguyên nhân phổ biến nhất; vốn dĩ, cơ thể con người ai cũng sẽ trải qua quá trình lão hóa tự nhiên. Cột sống của con người cũng sẽ trải qua quá trình lão hóa đó.

– Khi tuổi càng cao thì xương khớp cũng không còn được chắc khỏe như ban đầu. Chỉ một vài tác động nhỏ cũng hoàn toàn có thể khiến cho  xương bị tổn thương; lượng canxi có xu hướng ít đi, xương yếu dần.

– Các mỏm xương khi cọ sát vào nhau gây nên tình trạng tổn thương và chèn ép lên dây thần kinh cột sống. Người bệnh lúc này sẽ cảm thấy vùng cột sống bị thoái hóa.

Di truyền

Trong những gia đình có bố mẹ mắc bệnh thoái hóa khớp thì nguy con cái có nguy cơ bị thoái hóa khớp cũng rất cao. Cùng với đó, người bệnh cũng sẽ  có quá trình thoái hóa khớp diễn ra nhanh chóng hơn.

Thói quen xấu

Nhiều người thường do thói quen xấu, phải lao động nặng sai tư thế cũng có thể gây nên bệnh lý này.

– Những người làm việc quá sức.

– Những người khuân vác nặng, phải cúi người thường xuyên.

– Liên tục ngồi làm việc trước máy tính trong nhiều giờ.

– Đi ngủ nằm sai tư thế.

– Thường xuyên đi giày cao gót.

– Uống nhiều rượu bia, chất kích thích, hút thuốc…

Chế độ dinh dưỡng thiếu khoa học

– Đối với cơ thể con người, dinh dưỡng là một yếu tố vô cùng quan trọng, phải có dinh dưỡng đầy đủ thì xương mới chắc khỏe.

– Để xương khớp phát triển một cách toàn diện và phòng tránh bệnh thoái hóa cột sống thì cần phải bổ sung đầy đủ: canxi, omega 3, các khoáng chất cũng như vitamin. 

– Ăn quá nhiều dầu mỡ, ăn các loại thực phẩm có hàm lượng muối, đường cao cũng không tốt cho xương khớp.

Bên cạnh những nguyên nhân chính trên thì tại sao bị thoái hóa cột sống cũng có nhiều nguyên nhân phổ biến như: người bệnh bị thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng; mắc bệnh viêm xương khớp, hẹp ống sống, vỡ sụn xương; thừa cân béo phì gây nên áp lực quá lớn cho cột sống; lười vận động…

Bệnh thoái hóa cột sống có thể chữa khỏi được không?

Cho tới thời điểm hiện tại, chưa có một chuyên gia/ bác sỹ nào khẳng định thoái hóa cột sống có chữa được hay không. Tùy thuộc vào từng tình trạng của người bệnh, mức độ bệnh nặng nhẹ cũng như những phương pháp mà họ chọn lựa sẽ giúp cho tình trạng bệnh được cải thiện như thế thế nào.

Chính vì thế, đây thực sự là một câu hỏi khó. Và, mỗi người bệnh cần phải tích cực tìm câu trả lời cho mình thông qua quá trình điều trị.

Chẩn đoán, phân loại bệnh thoái hóa cột sống

Quá trình chẩn đoán và phân loại thoái hoá cột sống càng chính xác bao nhiêu thì quá trình điều trị sẽ càng nhanh chóng, hiệu quả bấy nhiêu.

Chẩn đoán thoái hóa cột sống

Khám thường: Bác sĩ tiến thành sờ nắn khu vực bị đau nhức tại vị trí lưng và cổ của bệnh nhân. Trong quá trình khám này sẽ nhận thấy có các mô xương lồi lên cũng như khi ấn tay vào thì sẽ có cảm giác đau nhức. Người bệnh cũng sẽ gặp một số khó khăn trong quá trình cúi, ngửa hay xoay người…

Chụp X Quang thoái hóa cột sống: Thông qua hình ảnh x quang thoái hóa cột sống thắt lưng hay cột sống cổ sẽ nhanh chóng nắm được tình trạng của người bệnh đang ở mức độ nào.

Chụp MRI: Những hình ảnh thoái hóa cột sống cho thấy tình trạng thoái hóa ở mức độ nào và nếu người bệnh bị thoát vị đĩa đệm cũng dễ dàng nhận diện.

Chụp cắt lớp vi tính: Thường thì các kỹ thuật này sẽ mang tới kết quả tốt nhất cho người bệnh; chẩn đoán cũng vì thế mà tiện lợi hơn rất nhiều. Bác sĩ có thể phát hiện được tình trạng hẹp ống sống mà nếu chỉ chụp X quang thoái hóa cột sống thắt lưng và cổ sẽ không phát hiện được.

Phân loại các loại thoái hóa cột sống

Thường thì chúng ta thường phân ra thoái hóa cột sống thắt lưng và thoái hóa cột sống cổ. Nhưng, xét ở từng vị trí khác nhau sẽ có những bệnh lý khác nhau. Theo các nhà chuyên môn, bệnh này được chia ra làm 4 loại cụ thể:

– Thoái hóa cột sống thắt lưng m47: thoái hóa cột sống m47 là gì thì đây là ký hiệu của đốt sống thắt lưng. Nó chính là nơi chịu nhiều áp lực nhất của cơ thể.

– Thoái hóa cột sống thắt lưng l4 l5 và thoái hóa đốt sống l5 s1: Đây là những vị trí cũng thường xuyên bị thoái hóa nhất, thoái hóa đốt sống số 5 và nó thuộc vào phần thắt lưng. Các gai xương thường được hình thành và có kích thước lớn.

– Thoái hóa cột sống C5 – C6 và C6- C7: Đây là thoái hóa đốt sống cổ, khi càng lên cao thì hiện tượng thoái hóa này có xu hướng giảm dần.

– Thoái hóa sụn khớp liên mỏm gai: Các khớp liên mỏm gai, có thể xuất hiện ở cả thắt lưng và cổ.

Cách phòng tránh bệnh thoái hóa cột sống hiệu quả

Hiện nay, bệnh thoái hóa cột sống đang có xu hướng trẻ hóa. Mặc dù, bệnh lý này không gây nguy hiểm hay đe dọa tính mạng người bệnh như nó gây nên sự tàn phá nặng nề cho sức khỏe. Để không phải loay hoay tìm hiểu thoái hóa đốt sống lưng tiếng anh là gì hay thoái hóa đốt sống là gì thì cần phải nắm được cách phòng ngừa bệnh.

– Tiến hành thăm khám sức khỏe định kỳ, nhanh chóng phát hiện hiện được tình trạng của cột sống.

– Tích cực vận động và tập luyện giúp cho cơ thể khỏe khoắn, dẻo dai cũng như đạt được kết quả nhanh chóng nếu đang trong giai đoạn hồi phục.

– Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý, tích cực bổ sung canxi, vitamin, omega 3,…

– Làm việc khoa học, tránh để cột sống làm việc quá tải, hạn chế những động tác nhanh và đột ngột.

– Người thừa cân béo phì thì nên giảm cân.

Cách điều trị thoái hóa cột sống hiệu quả và an toàn

Điều trị bằng phương pháp Tây y

Với sự phát triển của Y khoa hiện đại, với thoái hóa cột sống cách điều trị cũng phong phú hơn và an toàn hơn rất nhiều.

Sử dụng thuốc Tây 

• Thuốc giảm đau: Các loại thuốc có tác dụng giảm đau nhức tức thì như: Paracetamol hoặc acetaminophen…
• Thuốc kháng viêm không steroids: Mobic, Celebrex… Cân nhắc chọn lựa dựa trên ức chế chọn lọc men đồng dạng COX-2, hạn chế tối đa các tác dụng phụ mà thuốc gây ra.
• Thuốc giãn cơ: Mydocalm, Myonal giúp hạn chế sự co cứng của cột sống.
• Thuốc chữa ngoài da: Các loại thuốc bôi ngoài da như: Voltaren Emugel, Gelden, Profenid gel có tác dụng giảm đau nhanh đồng thời không gây nên những tác dụng phụ.
• Thuốc tiêm ngoài màng cứng: Với những người có biểu hiện bệnh đau thần kinh tọa do bệnh gây nên thì tiêm 3 mũi mỗi đợt và cách nhau khoảng 1 tuần. Chỉ khi nào có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ mới tiêm.
• Thuốc chống trầm cảm: Với người thoái hóa cột sống và cách chữa trị gặp nhiều khó khăn do cảm xúc, thường lo âu thì có thể được chỉ định dùng Amitryptilin, Dogmatil… 

Phương pháp điều trị hiện đại

• Diện chẩn: Đây là phương pháp dùng que dò hoặc tay khai thông các huyệt đạo phản xạ trên mặt. Phương pháp này giúp tăng cường sức đề kháng cũng như tạo ra thuốc giảm đau trong máu. Tuy nhiên, phương pháp này chưa có cơ sở khoa học (Theo https://vnexpress.net/suc-khoe/phep-chua-benh-bang-dien-chan-chua-du-co-so-khoa-hoc-2255609.html)
• Cấy chỉ: Bằng cách đưa chỉ tự tiêu vào trong huyệt đạo giúp tạo ra các kích thích liên tục. Nó được đánh giá giống như một phương pháp châm cứu hiện đại ngày nay.
• Sóng cao tần: Phương pháp này dùng kim để đưa vào khu vực cột sống bị đau. Tiếp đó, sử dụng một luồng sóng cao tầng với nhiệt độ khoảng 65 độ C vào để giúp cho bệnh nhân hết đau đồng thời cũng sẽ không còn cảm giác bị đau nhức.

Phương pháp phẫu thuật

Nói về bệnh thoái hóa cột sống lưng và cách điều trị phẫu thuật thì phương pháp này chỉ được sử dụng khi bệnh nhân gặp phải tình trạng chèn ép đuôi ngựa, trượt đốt sống độ 3 – 4, bị hẹp ống sống nặng hay tình trạng đau cột sống mãn tính.

Điều trị bằng phương pháp Đông y

Phương pháp vật lý trị liệu

• Kéo giãn cột sống, đốt đuốc ống tre, xông ngải…
• Chườm nóng, siêu âm, hồng ngoại, ngâm suối khoáng, ngâm bùn…
• Châm cứu, xoa bóp, massage…

Sử dụng các bài thuốc nam

Với những người thoái hóa cột sống lưng, chữa bệnh bằng thuốc nam được đánh giá an toàn và dễ thực hiện. Cùng tham khảo một số bài thuốc Nam được nhiều người cân nhắc:

–Rau dền gai: Giã nát rau dền gai với muối tinh rồi đắp lên vị trí đau nhức. Bạn cũng có thể phơi khô và sắc thành nước uống mỗi ngày.

– Xương rồng: Cắt bỏ gai, hơ nóng trên nửa và áp vào vùng bị thoái hóa khoảng 15 – 20 phút. Hoặc, cũng có thể cắt xương rồng thành từng miếng, luộc lên ăn.

– Cây hương nhu tía: Hái 20g lá hương nhu tía, cho vào nồi cùng 2 lát gừng rồi đun sôi lấy nước. Uống mỗi ngày, chắc chắn sau 2 tháng sẽ thấy tình trạng thuyên giảm.

– Dây đau xương:

• Lá dây đau xương giã nhỏ, trộn với rượu để đắp lên những chỗ sưng đau.
• Thái nhỏ thân dây đau xương, sao vàng ngâm rượu với tỷ lệ 1 phần 5. Ngày uống 3 lần, mỗi lần 1 cốc con. Phụ nữ và những người không uống được rượu có thể sắc với nước mà uống. Thường thời gian điều trị kéo dài 15 ngày. (Theo https://vi.wikipedia.org/wiki/D%C3%A2y_%C4%91au_x%C6%B0%C6%A1ng#S%E1%BB%AD_d%E1%BB%A5ng_trong_%C4%90%C3%B4ng_y) Tìm hiểu thêm về dây đau xương tại đây.

Thoái hóa cột sống cổ hay thoái hóa cột sống thắt lưng điều trị bằng phương pháp Đông y bao giờ cũng cần nhiều thời gian hơn, chính vì thế người bệnh phải kiên nhẫn.

Bệnh thoái hóa cột sống là một bệnh lý có xu hướng ngày càng phổ biến. Chính vì thế, mỗi người cần có sự am hiểu về bệnh cũng như nắm được nguyên nhân, cách điều trị và phòng tránh hiệu quả. Chắc chắn, nếu như có đủ kiến thức về bệnh lý này bạn sẽ khắc phục tình trạng bệnh lý hiệu quả hơn và giúp người thân của mình vượt qua đau đớn.

Nguồn: Zbone.com.vn

Từ khóa liên quan: thoái hóa cột sống thắt lưng bệnh học, thoái hóa cột sống bệnh học, x quang thoái hóa cột sống, hình ảnh thoái hóa cột sống thắt lưng, hình ảnh xq thoái hóa cột sống thắt lưng, bị thoái hóa cột sống thắt lưng, thoái hóa cột sống thắt lưng và cách điều trị.